صفر تا صد سبزه عید؛ کاشت سبزه هفت سین و افسانه “دال عدس”
اگر از آن دسته افرادی هستید که اهل خرید سبزه عید آماده نیستید و بوی عید را هم حس کردید، این مقاله مخصوص شماست.
وقت صبح - دست بجنبانید که شب عیدی بی سبزه نمانید. در مقاله سریعترین راهها برای تهیه انواع سبزه عید را یادتان میدهیم.
به گزارش وقت صبح، خیلیها معتقدند سبزه باید در هر خانه توسط اهالی همان خاله درست شده باشد و به اصطلاح بزرگترها ریشه سبزی از خارج خانواده رشد نکند.
بعضیها هم سبز کردن سبزه به دستشان نمیافتد سبزه آماده میخرند.
اگر جزو دست دوم نیستید مطلب زیر را تا ته بخوانید.
از چه بذرهایی برای کاشت سبزه عید استفاده کنیم ؟
از دیرباز تا کنون بیشتر با بذرهای گندم، عدس ، ماش ، لوبیا ، نخود و شاهی سبزه درست میکردند.
هرچند که همیشه دوستانی که خلاقیت بیشتری داشتند از بذرهای آفتابگردان، دانه پرتقال، نارنج، باقالی خشک و لیمو و … سبزههای متفاوتتری درست میکردند.
هر بذر را چه مدت باید در آب خیس کنیم ؟
کاشت سبزه عدس
اگر علاقهمند به سبزههای ریز ولی پرپشت هستید بهتر است که از دانههای شاهی و ماش و عدس ریز استفاده کنید.
برای درست کردن سبزه عدس باید آن را حدود یک روز کامل خیس کنید.
برای جلوگیری از خرابی و پوسیدگی و یا گندیدگی این سبزه باید به طور مرتب آب بذرها تعویض شود.
بذرهای مورد استفاده در این نوع سبزه باید سالم و عاری از هر نوع خرابی باشد و هیچگونه سنگ و آشغالی در بین بذرها نباشد.
برای درست کردن سبزه عدس خساست به خرج ندهید یعنی حجم عدسهای سبز شده شما نباید کم باشد.
بهتر است که عدسها در داخل ظرف به صورت ضخیم و گنبدی باشد تا زیباتر به نظر برسد.
برای سبز کردن سبزه عدس باید از 16 الی 18 روز قبل از عید اقدام کنید.
پس از خیس شدن عدسها و جوانه زدنشان، آنها را به ظرف اصلی انتقال دهید.
پس از انتقال به ظرف اصلی تنظیم دمای محیط، نور طبیعی، رطوبت کافی و تعویض آب سبزه اهمیت زیادی دارد.
سبزه عدس قرمز
برای درست کردن این سبزه خیلی مهم است که بذر این عدس قبل از اقدام به گذاشتن سبزه خیس نشده باشد و یا پوست کنده نشده باشد.
در واقع شما فقط میتوانید با دانه کامل عدس قرمز سبزه بگذارید نه با دال عدس !
برای سبز کردن سبزه عدس قرمز هم باید آن 10 ساعت خیس کنید.
پس از اینکه پوست عدس قرمز بلند شد و جوانه سفید رنگ آن بیرون زد، آن را در ظرف مورد نظرتان بریزید و با پارچه سبک و مرطوب بپوشانید.
بذر عدس قرمز و جوانهها و برگهای آن ریز است.
پس بسیار مهم است که حجم مناسبی از این بذر را خیس کنید و برای سبزه آماده کنید چون در صورت استفاده از حجم کم عدس، سبزهتان خلوت میشود
سبزه دال عدس !
در واقع ما چیزی به نام سبزه دال عدس نداریم!
دال عدس در واقع تک لپه عدس قرمز است که پوست کنده شده و از وسط نصف شده است.
پس به دلیل اینکه بذر آسیب دیده و تک لپه شده امکان سبز شدن برای دال عدس نیست !
سبزه ذرت
سبزه ذرت یکی از راحت ترین سبزه هایی هست که میتوانید برای عید سبز کنید.
برگهای سبزه ذرت تقریبا شبیه به سبزه گندم هست ولی با قد برگ کوتاهها و پهنتر.
اندازه برگهای سبزه ذرت باعث پرتر دیده شدن این سبزه میشود.
برای کاشت سبزه ذرت باید 20 الی 25 روز قبل از عید اقدام به خیس کردن بذرهای ذرت کنید.
به مدت 4 الی 5 روز باید بذرها را در آب خیس کنید و لی جای ظرف اصلا نباید تغییری کند و باید ظرف ثابت باشد تا جوانه بزند.
بعد از جوانه زدن دانه ذرت به روش سنتی سبز کردن سبزه عمل میکنیم.
دانهها را در داخل دستمالی نخی میریزیم و مرتب با آب اسپری میکنیم تا مرطوب مانده و جوانه بزند.
وقتی که دانهها ریشه دادند باید آنها را در داخل سبدی بریزید و در داخل تنگ آبی نگهداری کنید زیرا که ذرت براش سبز ماندن و رشد کردن به حجم آب بیشتری نیاز دارد.
بعد از 10 الی 12 روز برگهای ذرت سبز میشوند .
سبزه گندم
راحتترین سبزه ای که میتوانید درست کنید، سبزه گندم است.
برگهای این سبزه صاف و مستقیم است.
برای قد و رشد مناسب سبزه گندم بهتر است که حداقل از 15 روز قبل از عید شروع به سبز کردن آن کنید.
در زمان سبز کردن سبزه گندم دقت کنید که بذرهایی که برای این سبزه به کار میبرید نباید کهنه و مربوط به سالهای قبل باشد.
دقت کنید که قبل از خیس کردن دانههای گندم حتما آنها را بشویید و ناخالصیها و آشغالهای بین بذرها را جدا کنید.
میزان جذب آب دانهی گندم زیاد است و در صورت کم بودن آب در زمان خیس کردن دانهها ، رطوبت بذر خشک شده و بذر از بین میرود.
خیس کردن گندم معمولا دو روز زمان میبرد.
شما میتوانید زمانی که روی گندمها نقطه سفید رنگی ظاهر شد، آنها رو در آبکش بریزید و سپس برای ادامه کار از دستمال مرطوب برای ادامه روند جوانهزنی استفاده کنید.
اگه دوست داشتید که سبزهتان زودتر جوانه بزند، ظرف حاوی بذرهای خیس شده را در فضای گرمتر خانه بگذارید.
زمانی که گندمها جوانه زدند، و قصد انتقال بذرها به درون ظرف را داشتید، بهتر است کف ظرف در نظر گرفته شده برای سبزه از پنبه استفاده کنید
پنبه باعث حفظ رطوبت سبزه و انسجام کف سبزه شما میشود.
به طور مرتب رطوبت سبزهتان را کنترل کنید تا قبل از رشد بذر و جوانه خشک نشود.
سبزه عید با لوبیا
برگهای سبزه لوبیا کمی سبزتر از سبزه گندم است و وجه تمایز اصلی این سبزه با باقی سبزهها فرم برگهای خاص این بذر است.
اگر علاقمند به سبزههای برگپهن هستید از بذر لوبیا برای سبز کردن استفاده کنید.
برای سبز کردن سبزه لوبیا لازم نیست که حتما از تراکم خیلی زیاد این بذر استفاده کنید زیرا که بعد از جوانه زدن این بذر، برگها پهنتر میشوند و باعث ایجاد یک سبزه پر و شلوغ میشود.
با توجه به اینکه لوبیا پذر گیاهی و خوراکی در منزلهاست پیشنهاد میکنیم که یا از این بذر استفاده نکنید و در صورت استفاده ، ترجیحا آنها را در خاک بکارید تا در صورت رشد ، از آن بهره ببرید .
روش سبز کردن این بذر نیز دقیقا شبیه سبز کردن سبزه گندم هست.
سبزه عید با ماش
سبزه ماش دارای برگهای ریز و ظریفیست پس خیلی مهم است که حجم مناسبی از بذر رو در سبزه استفاده کنید تا سبزه شما خالی نباشد.
این سبزه به نور کافی نیاز دارد پس باید در زمان سبز شدن جای مناسبی برایش در نظر بگیرید.
سبزه ماش به محیطی تقریبا معتدل و گرم نیاز دارد. هوای سرد روند رشد این گیاه را کند میکند.
بذر ماش باید حدود 16 ساعت خیس بخورد.
سبزه ماش کمی دیرتر از سبزه گندم رشد میکند و اصولا 12 الی 14 روز زمان برای این بذر نیاز است.
پس از خیس کردن بذر ماش، آنها را در ظرف مورد نظر بریزید و سطح آن را صاف کنید و بعد روی ماشها را با یک دستمال خیس نمدار بپوشانید و با اسپری مرطوب کنید تا زمانی که جوانه بزند.
دانهی ماش در زمان رشد حجم میگیرد و امکان دارد از ظرف بیرون بریزد پس سعی کنید ظرف جا دار و مناسبی برای این سبزه در نظر بگیرید.
برای آبیاری بذرهای ماش حتما از اسپری آب استفاده کنید تا گیاه را غرق در آب نکنید . در طول روز بسته به دمای محیط دو یا سه بار روی گیاه آب ولرم بپاشید.
سبزه عید با هسته پرتقال و مرکبات
استفاده از هسته مرکبات در تهیه سبزههای نوروزی انتخاب بسیار خوبی محسوب میشود.
به این علت که بذرهای مرکبات معمولا بلا استفاده هستند و شما با این کار هم از اسراف بذرهای خوراکی جلوگیری میکنید و هم میتوانید که این بذرهای سبز شده را پس از سبز شدن در خاک بکارید.
پس از مصرف تعدادی از مرکبات هسته های آنها را جمع کنید.
سعی کنید از هسته مرکباتی که سالم و رسیده هستند استفاده کنید و آنها را به مدت 48 ساعت در یک لیوان پر آب قرار دهید.
سپس آنها را درآورید و با دستمال خشک کنید و پوست آنها را جدا کنید . اینکار باعث میشود که جوانه زنی هستهها زودتر انجام شود.
پس از جدا کردن پوسته و آماده سازی هستهها برای کاشت، یک گلدان کوچک انتخاب کنید و هستهها را با فاصله نیم سانتی متری در عمق 2 سانتی متری گلدان بکارید.
پس از کاشت هستهها خاک مرطوب کنید و روی خاک را با پلاستیک شفاف بپوشانید و سوراخهایی در سطح پلاستیک ایجاد کنید تا فضای گلخانهای روی گلدان ایجاد شود و رطوبت فضا حفظ شود.
پس از گذشت 1 الی دو هفته هستههای مرکبات شروع به جوانه زدن میکنند و باید در این مرحله پلاستیک برداشته شود تا جوانهها فضای کافی برای رشد را داشته باشند.
دقت کنید که به سبزهتان بیش از حد آب ندهید و سبزه را حتما در محیطی پر نور قرار دهید تا برگها پهن و سبز رشد کنند.
برای خاک مورد استفاده در این سبزه بهتر است از ترکیب کوکوپیت، پرلیت و پوکه صنعتی سبک برای کف گلدان استفاده کنید.
سبزه عید با هسته خرما
سبزه خرما هم یکی دیگه از ایدههایی هست که مثل سبزه مرکبات بسیار مورد پسند است.
به این علت که برای سبز کردن این سبزه از مواد غذایی و غلات استفاده نمیشود.
ضمن اینکه بعد از پایان تعطیلات نوروزی میتوان بذرهای سبز شده را در طبیعت کاشت و سالها از ثمره این درختان استفاده کرد.
فقط کافیست شما بعد از میل کردن خرما در منزل یا محل کارتان هستهها را دور نیندازید و جمع کنید.
سعی کنید از خرماهایی استفاده کنید که سالم و رسیده و درشت هستند.
برای سبز کردن هسته خرما باید کمی صبور باشید چون معمولا زمان بیشتری میبرد.
برای سبز کردن این هستهها باید هسته خرماها را بشویید و لزجی آنها را بگیرید و بعد آنها را در داخل طرف آبی ریخته و آن را در داخل یخچال قرار دهید.
دمای آب باید پایین باشد و آب درون ظرف روزانه یکبار تعویض شود.
سبزه عید را از یخچال خارج کنید!
بعد از یک هفته هستهها را از یخچال خارج کنید و آنها را با دستمال کاغذی به طور کامل خشک کنید و در یک پارچه تمیز و سبک قرار دهید و پارچه را به طور کامل مرطوب کنید.
دقت کنید در طی زمانی که هسته جوانه میزند رطوبت این پارچه خشک نشود وگرنه جوانه از بین میرود.
ظرف حاوی هستهها در این مرحله باید در جای گرمی قرار گیرد مثل اطراف رادیاتور یا بخاری.
بعد از گذشت چند روز متوجه خواهید شد که ریشه سفید رنگی از خرما خارج میشود البته این مرحله گاهی تا چند هفته طول میکشد و شما باید صبورانه این مرحله را پشت سر بگذارید.
بعد از جوانه زدن باید آنها را در گلدانی تمیز بکارید، گلدان را در فضای گرم و پر نوری قرار دهید و به طور دائم رطوبت گلدان را بررسی کنید.
پس از سبز شدن جوانهها فاصله آبیاری را به تدریج افزایش دهید و تا خاک خشک نشده به گیاه آب ندهید. باید گیاهتان در مکانی با آفتاب ملایم یا فیلتر شده مثل پشت پنجره قرار دهید.
این این نوع سبزه، شما باید تا زمانی که جوانهها سر از خاک بیرون بیاورند، گلدان را هر روز آبیاری کنید و بعد از بیرون آمدن جوانهها هر زمانی که خاک خشک شد به گلدان آب بدهید.
یک هفته یک روز در میان، یک هفته دو روز در میان، یک هفته سه روز در میان و … تا اینکه به طور کلی آب دهی را به زمانی موکول کنید که خاک کاملا خشک است.
سبزه باقالی خشک و تخمه آفتابگردان
تخمه آفتابگردان و باقالی خشک به دلیل خشک بودن و پوسته سخت خود، احتیاج دارند که حدود 3 الی 4 روز خیس خورده و سپس در ظرف مخصوص سبزه ریخته و سبز شوند.
در هنگام خیس کردن این بذرها تعویض منظم آب این بذرها اهمیت زیادی دارد. برگهای این دو نوع سبزه درشت و پررنگ و فانتزی هستند و میتوانند نمای خاص و زیبایی به سفره هفت سین شما بدهند.
پس از خیس کردن این بذرها پوسته سخت آنها را جدا کنید و آنها را روی پنبه قرار دهید و سعی جوانهها را با پارچه سبک نمدار بپوشید و به طور مرتب میزان رطوبت سبزهتان را بررسی کنید تا زمانی که رشد کند.
سبزه ارزان و فوری
دانه ارزن یکی از دانههای ارزان و راحتی است که میتوانی سبزهای زیبا از آن تهیه کنید. این بذر طی 4 روز جوانه میزند و بهترین زمان برای رشد این سبزه 14 روز قبل از عید است.
سبزه خوراکی درست کن !
سبزه شنبلیله یکی دیگر از سبزههای جالب و ارزانیست که در عرض 4 روز جوانه میزند و برای رشد و حاضر شدن به 13 روز زمان احتیاج دارد. پس از سبز شدن و رشد کردن این سبزه میتوان که برگهایش را به عنوان سبزی خوراکی مصرف کرد!
نکات مهم در تهیه سبزه:
- دقت داشته باشید که سبزه عید در ظروف چینی و سفالی بهتر رشد میکند.
- در زمان خیس کردن بذرها، آب بذرها باید به طور مرتب تعویض شود.
- از آب خیلی سرد یا خیلی گرم برای آبیاری سبزهها استفاده نکنید این کار باعث شوک دادن به بذر میشود.
- نور کافی را برای رشد سبزه تامین کنید تا برگهای سبزهتان زرد نشود.
- روزی 2 بار سبزه را به روش اسپری آبیاری نمایید.
- آب اضافی سبزه را حتما تخلیه کنید.
- سبزه را در هوای آزاد بگذارید. روزی 3 ساعت. البته اگر شهر شما سرد و خیلی خشک نیست.
- اگر از بذرهای ریز و لعابدار استفاده می کنید باید روی سطحی پنبه مانند ریخته شود تا کپک نزند.
- بذر و سبزه شاهی ماندگارتر از باقی سبزههاست.